Waarom een (bedrijfs-)noodplan?
In elk bedrijf kan wat gebeuren. Brand, een ongeval, een bezoeker die onwel wordt, etc. Hoe handel je dan? Wie moeten er worden gewaarschuwd? Wie onderneemt welke acties? Om de negatieve gevolgen van een noodsituatie zoveel mogelijk te beperken, voor de eigen bedrijfsvoering, werknemers, bezoekers en/of omwonenden is een bedrijfsnoodplan onontbeerlijk. Soms wordt een bedrijfsnoodplan verplicht gesteld door de overheid of andere instanties, bijvoorbeeld voor het verkrijgen van een gebruik(er)svergunning. Naast de veiligheid van mensen is ook de continuïteit van de bedrijfsvoering van belang. In eerste instantie zal er bij het opstellen van een plan gericht gekeken moeten worden naar de veiligheidseisen die aan het gebouw en gebruik hiervan gesteld kunnen worden en ook hoe de brandbestrijding geregeld is. Tevens is het van groot belang dat de verantwoordelijkheden, taken en procedures worden vastgelegd in een plan. Planvorming is dus essentieel en dient er o.a. voor om taken en bevoegdheden van alle betrokkenen in beeld te brengen. Het plan zal ter goedkeuring en in overleg worden voorgelegd aan de keurende instantie (vaak de brandweer). Eventuele opmerkingen zullen worden verwerkt waarna het plan definitief kan worden gemaakt.
Doel van een bedrijfsnoodplan?
Het doel is maatregelen te treffen en voorzieningen te creëren om adequaat te kunnen optreden bij calamiteiten. De maatregelen en voorzieningen zijn erop gericht om:
– de omvang van de gebeurtenis zo beperkt mogelijk te houden;
– hulpverlening zo adequaat mogelijk te organiseren;
– schade te beperken;
– de normale situatie zo snel mogelijk te herstellen.
Wat is een bedrijfsnoodplan?
De termen calamiteitenplan, noodplan en het ontruimingsplan worden veelvuldig door elkaar gebruikt. Een noodplan of calamiteitenplan is feitelijk een verzameling van alle procedures die gevolgd dienen te worden bij een calamiteit. Onderdeel van dit noodplan is het ontruimingsplan. Voor publieksgebouwen is een richtlijn opgesteld, NTA-8112, waarin beschreven staat hoe men op een snelle doch veilige manier bij een calamiteit weg kan komen, maar ook hoe door eigen werknemers de ontruiming in gang kan worden gezet voordat er professionele hulp ter plaatse is.
Het opstellen van een bedrijfsnoodplan:
Een noodplan is geen doel op zich maar een middel om noodsituaties in een bedrijf te bestrijden en beheersen.
Stap 1: Inventarisatie noodsituaties:
Door middel van een risico-inventarisatie en -evaluatie, brandveiligheidsaudit, eventueel overleg met de
brandweer wordt in kaart gebracht welke risico’s aanwezig zijn, en welke mogelijke noodsituaties op kunnen treden.
Stap 2: BHV-Organisatie:
Welke taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden zijn nodig om de noodsituaties te kunnen bestrijden en beheersen? Er zullen bedrijfshulpverleners moeten worden aangewezen (zie: Bedrijfshulpverlening ).
Stap 3: Opstellen noodplan:
In het noodplan kunnen worden opgenomen:
– Overzicht veiligheidsvoorzieningen
– Vastlegging BHV-organisatie
– Calamiteitenplan (noodprocedures)
– Ontruimingsplan
– Aanvalsplan
– Oefenplan
Stap 4: Oefening en evaluatie:
Het is noodzakelijk om periodiek te oefenen, en de bevindingen te evalueren, zodat eventueel procedures kunnen worden bijgesteld. Hoewel veel schouwburgen er voor terugdeinzen om tijdens een voorstelling de zaal te ontruimen wordt het toch gedaan, en met succes. Schouwburg De Meerse in Hoofddorp heeft in het seizoen 2005-2006 aan het begin van het seizoen tijdens een voorstelling van De Vliegende Panters een ontruimingsoefening gehouden. Dit was in de seizoensgids aangekondigd: “Tijdens deze voorstelling zal een ontruimingsoefening worden gehouden”.
Stap 5: Nazorg:
Nazorg voor eventuele slachtoffers mag niet worden vergeten. Hiervoor kan men terecht bij diverse instanties.
Ontruimingsplan:
Een onderdeel van het noodplan is het ontruimingsplan. Een ontruimingsplan bevat gegevens als:
– gegevens van het object en de organisatie;
– hoe een melding wordt doorgegeven;
– hoe de aanwezige personen worden gealarmeerd;
– hoe een gebouw gecoördineerd ontruimd moet worden;
– instructies van de taken voor verschillende personen (incl. EHBO-ers / BHV-ers) die de ontruiming moeten begeleiden;
– plaats(en) waar men zich na ontruiming dient te verzamelen;
– plattegronden met vluchtroutes: onderdeel van het noodplan zijn de vluchtwegplattegronden waarop aangegeven de vluchtroutes en de brandbestrijdingsmaatregelen.
‘Besluit brandveilig gebruik bouwwerken'(Gebruiksbesluit)
Op 1 november 2008 is fase 1 van het Gebruiksbesluit in werking getreden. De voorschriften voor brandveilig gebruik uit de model-bouwverordening van de VNG zijn per die datum overgeheveld naar landelijke regelgeving. Fase 2 van het Gebruiksbesluit betreft de afstemming van de bouwtechnische, installatietechnische en gebruikstechnische eisen. Deze afstemming wordt gerealiseerd in 2009. Ondernemers moeten na invoering van het Gebruiksbesluit zelf aan de hand van algemene regels beoordelen of de brandveiligheid is gewaarborgd. De gemeente mag dat alleen achteraf controleren. Maar voor schouwburgen, poppodia, cafés, discotheken, feestzalen, en andere uitgaansgelegenheden bestaan er dusdanige risico’s dat toetsing vooraf door experts noodzakelijk blijft. De uitgaansgelegenheden zijn vaak schaars verlicht, onoverzichtelijk en de bezoekers – al dan niet onder invloed van alcohol en drugs – kunnen bij een calamiteit niet snel en alert handelen.
Nadere informatie:
Voor het ontruimen van gebouwen met een publieksfunctie (en dat geldt voor alle gebouwen waar bezoekers komen: podia, zalen, etc.) is een leidraad opgesteld voor het ontruimen in geval van een calamiteit, NTA 8112-4. De aanbevelingen die in deze norm worden genoemd zijn van belang voor het verkrijgen van een gebruiksvergunning van de lokale overheid (brandweer). Tevens is het van belang voor de veiligheid op de werkplek (Arbowet). Bij het maken van een ontruimingsplan voor gebouwen met een publieksfunctie vormen de in de leidraad gestelde voorwaarden de basis. Deze leidraad is verkrijgbaar via www.nen.nl.
Disclaimer
Hoewel de informatie op deze website met zorg is samengesteld en de Stichting Arbo en Podiumkunsten de informatie steeds actueel tracht te houden, kunnen aan deze website geen rechten ontleend worden. de Stichting Arbo en Podiumkunsten aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid voor de gevolgen van onvolledigheid of onjuistheid van het materiaal van deze website. Tevens is de Stichting Arbo en Podiumkunsten niet verantwoordelijk voor de inhoud van websites waarnaar wordt gelinkt.